Olta Makinası Makina bakımı

Arkadaşlarım Serkan kardeşimin açmış olduğu başlığa ramen yeni bir başlık açtım. Ancak buradaki amacım makinanın içini de sizlere hem resimli olarak göstermek hemde bakımının nasıl yapılacağı ve nelere dikkat etmemiz konusunda yardımcı olmaktır.

Makinaların bakımını kısa ve uzun süreli bakımlar olarak ikiye ayırabiliriz.

Kısa süreli bakımlar;
Her av dönüşü mutlaka makinamızın dış aksamlarını Serkan kardeşiminde bahsettiği gibi ince yağ ile temizlememiz paslanmaların önüne geçecektir.
Bunun yanında, dış aksamlarda en önemli nokta misinamızın makaraya sarımını yapan klavuz makaranın bakımıdır. Klavuz makara içinde, çok rulmanlı makinalarda (8-10 rulman) bir veya iki adet rulman bulunmaktadır ki bu rulmanlar dış etkiye en çok maruz kalan rulmanlardır. Misinamızın taşıdığı deniz suyu bu rulmanlarla direk temas halindedir. Bu rulmanların bakımının her av dönüşü yapılması bu nedenle kaçınılmazdır. Aksi halde misinayı sararken dönmeyen bir sarma makaramız varsa değerli misinalarımız ezilerek ve şekil değiştirerek sarılacaktır. Buda kısa sürede kullanım dışı olmasına neden olacaktır. Rulmansız klavuz makaralarının bakımı ise daha kolaydır. Burada rulman yerine sarı burç bulunmaktadır, sarı burcun temizlenmesi ve yağlanması yeterli olacaktır.




Aksamın sökümü oldukça basittir. Bir adet yıldız tornavida ile kolayca sökülüp takılabilir. Söküm sırasında dikkat etmemiz gereken iki nokta vardır.

1- Rulmanlar ve makaranın önünde yer alan iki adet kaydırma rondelasını (ki biri çoğunlukla teflon diğeri prinçtir) düşürüp kaybetmemek ve monte ederken ters yönlü takmamak. Aksi halde klavuz makaranın rahat dönmesini engelleyecektir.

2- Sarma klavuz makarasını ters takmamak. 1. resimde dikkat ederseniz makaranın konik yapılı olduğunu görürsünüz ki gelişmiş makinalarda genelde böyledir. Klavuz makaranın resimde görüldüğü yönde takılması gerekir, aksi halde misinamız makinanın plastik gövdesine sürtünerek aşınacaktır.

Civatayı çıkardıktan sonra teli geriye doğru çevirip çekersek diğer ucunu da kolayca çıkarabilir ve rulmanların bakımını yapabiliriz.

Aşağıdaki resimde demonte halini görüyoruz. Eğer rulmanlarınızın durumu çok kötü ise değiştirmeniz gerekecektir. Sanayi sitelerinde herhangi bir rulmancıdan resimde de görüldüğü gibi MOS MR74 rulmanı kolayca bulabilirsiniz. En güzeli rulmanınızı yanınızda götürün ölçüleri değişik olabilir. Yaklaşık ederi 2,5 TL dir. Rulmanı bulamazsanız bir tornacıda kızıl bronzundan burç yaptırarak takabilirsiniz.



Uzun süreli bakımlar
Bu kısmı anlatabilmek için Delta 60 makinaların birebir benzeri Silver Star Potenza makinamınsökümünü yaptım, aynı zamanda bakımınıda yapmış olacağım. Bu tip bir makinayı seçmiş olmamın amacı hemen tüm makinaların aksamlarını üzerinde taşıyor olması. Makina hem önden hemde arkadan kalamalı, böylece tüm makiların aksamlarını bir makina içinde görmüş olacak, bununla birlikte rulmanlar, geri dönüş kavraması, ön ve arka kalama kavramalarının bakımını da yapacağız.

Resimlerde makinamızın içindeki tüm aksamları görüyoruz. Sırasıyla birinci resimde ayna dişlimiz ve arka kalama kavraması açma kapama kilidi, ikinci resimde pinyon dişli ve sarma makarası ileri geri hareket dişlisi ile mili, üçüncü resimde sarma makarası geri dönüş kilit mekanizması, dördüncü resimde ise arka kalama kavraması görünüyor.



Bu noktadan itibaren makinasını açmaya cesaret eden(ki herkese öneririm hiçbir zorluğu yoktur) arkadaşlara önerim herhangi bir aksamı sökmeden önce detaylı fotoğraflarını çekmeleridir. Ben bu yazıyı hazırlarken söktüğüm makinayı toplamak için çektiğim resimlerden çok defa faydalandım.

Üst kapagı çıkardığımızda büyük olasılıkla üst rulman kapağın içinde kalacaktır. Bu nedenle rulmanın düşmesine engel olmalıyız. Bu rulman ile ayna dişli arasında kalan iki adet baskı rondelası vardır. Bu rondelaların da yerini sakın unutmayın. Aksi halde ayna dişlinizin yüzeyi rulmanın dış bileziğine de sürteceğinden ses yapacaktır.


By kturkol

Arkasından Ayna dişlimizi ve ayna dişlimizden hareket alan, aynı zamanda masuramızın gelgit hareketi yapmasını sağlayan mekanizma ve dişliyi söküyoruz ki gelgit milimizi çıkartabilelim. Bu demontajda bir sorun yok, kolayca yapılabileceğini düşünüyorum.


Makinanın kapağını ve ayna dişlisini söktüğümde arka kalama kavramasının ve ayna dişli alt rulmanının paslanmaya başladığını gördüm. Hatta rulmanı söktüğümde biraz daha geç kalsaymışım, neredeyse kurtarılamayacak duruma geleceğini gördüm.



Rulmanı temizlemem mümkün oldu ama eskisi gibi hiçbir zaman pürüzsüz çalışmayacak. Bu nedenle kullanılmasa dahi üç ayda bir makinalarımızı açıp kotrol etmek ve yağlamak onları korumaya yetecektir. Bu noktada eğer rulmanı kurtaramazsak yenisini temin etmeli veya yerine kızıl bronzdan bir burç yaptırarak takmayı tercih etmeliyiz. Çalışmayan rulmanı kullanmamız makinamızın olmadık anda, özelliklede büyük balık çekerken kasılıp kalması içten bile değildir.



Şimdi sarma makarasını ve kilit mekanizmasını demonte zamanı. Öncelikle en üstteki somunu söküyoruz. Dikkat! Bu somun ters pasodur, sökeyim derken sıkmaya çalışmayın. Anahtarı saat yönünde çevirirseniz sökülür, tersi yönde çevirdiğinizde sıkılır. Böyle tasarlanmasının nedeni, sarma sırasında somunun çözülmemesidir.



İşte kaydırmasız kilit mekanizması karşımızda. Basit bir kontra rulman bu işi yapıyor. Mekanizma sökülme sırasına göre, bir adet kurma yayı, bir adet çeki yayı, bir adet baskı plakası ve onu basan üç adet civata, baskı yayının içinde önce rulman ara rondelası sonra üst rulman, C şeklinde konra somunu kuran bir kurma yayı, kontra somun, rulmanların ara bileziği, alt rulman ve sarma kolumuza dönme hareketini taşıyan kızıl bronzdan yapılmış pinyon dişli milinden oluşuyor. Önce kurma yayını ve arkasından çeki yayını çıkarıyoruz. Çeki yayını çıkarırken eşinizin veya annenizin oya işinde kullandığı bir tığ kullanmanızı tavsiye ederim. Aksi halde yayın fırlayıp kaybolması içten bile değildir. Üstteki üç adet civatayı sökerek mekanizmayı boşa çıkarıyoruz ve pinyon dişli milimizi yavaşça dışarıya çekiyoruz.



Önce baskı ringini üstten alalım hemen altında bir rondela olması gerekiyor, içinde kalmış olabilir veya rulmanın üzerinde kalmış olabilir. Düşüp kaybolmasını engelleyelim. Ardından üst rulmanı çıkarıyoruz.
Dikkat! Kontra rulmanın üzerinde C şeklinde bir kurma yayı var. Bir bacağı uzun bir bacağı kısadır. Yönünü kaydedin veya resimleyin, ters takılırsa mekanizma çalışmayacaktır (resimdeki yön doğrudur.).
Aynı zamanda rulmanın içinde serbest bir bilezik var düşmesine engel olun ve demontaj sırasını unutabileceğinizi düşünüp not alın ve resimleyin. En altta bir rulman daha var ve olasılıkla paslanmış durumda. Benimkinde pas başlangıcı var, çıkarıp temizleyeceğiz.



Dikkat! Kontra rulmanı kendi içinde demonte etmeniz gerekirse serbest halde duran bilyaların düşmesine engel olun. Bu bilyaları bulmanız mümkün değil. Ölçüleri çok hassas ve her bir rulman için denenerek monte ediliyor. Yinede pas oluşumlarında demonte edilip temislenmesi gerekiyor. Benim temizlemem gerekti. Temizlik sonrası monte edebilmek için bol gresleyin.



Arka kalama kavramasını da demonte edip, kavrama disklerini ince zımpara ile pastan arındırmalıyız. Pas aynı zamanda keçeye de işlemiş olacağından, mümkün olduğu kadar keçeyide temizlememiz gerekecek. Bu noktada bir detay açmak istiyorum; genel olarak kalama kavramalarının yağlı olmaması gibi bir söylenti var ama ben temizledikten sonra azda olsa ince yağla bir miktar yağlamayı tercih edeceğim, çünkü çekeceğimiz balıklar öyle 10-20 kg olmayacak hiçbir zaman, ve az yağlıda olsa çekeceğimiz balık için yeterli olacaktır.



Arka kalama kavramaları oltayı deniz kenarında kullanırken genelde tuzlu suyla en çok buluşan noktadır. Yapısı itibariyle de su almaya çok müsaittir. Bu nedenle avımız sırasında dikkatle bu noktanın suyla temasını önlemeyi öneririm. buna ne kadar çok dikkat edersek makinamızı o kadar çok korumuş oluruz.

Sıra masuramıza geldi. Demontajı çok kolay, aynen resimlerde görüldüğü gibi. Sadece sıralamayı unutmayın yeter.



Şimdi tamamen demonte edilmiş makinamıza bir bakabiliriz.



Şimdi temizlik zamanı, keçeler hariç tüm parçaları mazota yatırıp bir süre bekletin, daha sonra tektek çıkarıp temiz mazot ve fırça ile güzelce fırçalayın ve hemen gres ile yağlayın. Gresi bol kullanmaktan kaçınmayın hiçbir zararı olmaz aksine sızdırmazlık sağlayıp tuzlu suyun ulaşmasına engel olur. Rulmanların içine ve rulman yataklarına, ayna ve pinyon dişlilerin dişlerine bol gres sürün. Gres bulamazsanız bir tüp Ar.. krem veya vazalin kullanabilirsiniz. Ben sızdırmazlık sağlaması için tüm açık kalacak yüzey ve deliklere gresi basıyorum.

Demontaj sıramızı tersinden giderek montajınızı gerçekleştirin ve her aşamada montajını yaptığınız mekanizmanın çalışıp çalışmadığını ve artan parça olup olmadığını dikkatlice kontrol edin. montaj tamamen bittiğinde makinanızın dönüşünü, ters dönüş kilidini ve kalama kavramalarının çalışıp çalışmadığını kontrol etmeyi lütfen unutmayın. Eğer montaj yapamadıysanız tekrar demonte edip bir daha monte etmeyi deneyin.

Şansınız bol, İğneniz keskin, makinanız herdaim çalışır olsun.


İzin Almadan Başka Forumlarda Kullanılması Yasaktır...

 

Kıvanç bey,ellerinize sağlık işi bütün detaylarıyla ustasından öğrenmek çok güzel yazı bittiğinde tüm makinalar için temizleme klavuzu olacak.Hepimizin ihtiyacı olan bilgileri aktardığınız için teşekkürler.

 

kıvanç emeğine sağlık paylaşım için teşekkürler​

 

Kıvanç abicim bu değerli bilgiler,emek ve özveri için çok teşekkürler. Hepimizin bilmesi gerekenler bunlar. tüm dostlarımızın başı sıkıştığında bakabileceği bir paylaşım olmuş.

 

kıvanç abi çok güzel paylaşım.yazının devamını merakla bekliyorum.

 

teşekkür ederim Kıvanç abi​

 

Kıvanç, paylaşım için teşekkürler dostum.
Gerçekten o kadar güzel anlatmışsınki bu anlatıma rağmen ben bu makineyi bu şekilde parçalarım, ancak toplayabilirmiyim bilemiyorum gözüm kesmedi.
Ama gerçekten en ince detayına kadar anlatmışsın, deneme yanılma yöntemi ile yapmakta fayda var.

 

Kıvanç abi emeğine sağlık güzel anlatım olmuş.​

 

Kıvanç abi gerçekten çok güzel ele almışsın olayı, bunu ancak bir usta yapabilir.Senin usta olduğuna gözüm kesti, senden öğreneceğimiz çok şey var daha.Paylaşım için teşekkürler.

 

Teşekkürler Kıvanç abi paylaşım için

 

Harika anlatım, ancak bu kadar olabilir Kıvanç.Emeğine sağlık

 

gerçekten güzel bir çalışma olmuş emeğineze sağlık selamlar

 

Gerçekten Detaylı bir anlatım olmuş... Başkanımın dediği gibi budurumu toparlamak biraz zor olacak sanırım... Paylaşımın şiçinteşekkürer emeğine sağlık...

 

kıvanç abi eline salık güzel bir paylaşım
yalnız okadar dağıtırsam bidaha
toplayamam sana gönderebilirim​

 

Kıvanç abi emeğine sağlık ,yakında makinaları toplayamayanlar kapını çalarsa şaşırmaşaka bi yana gerçekten bilgi yüklü güzel bir paylaşım olmuş,tebrikler,Selamlar.

 

teşekkürler canım abim...

canım abim işin piirinden böylesi güzel bir görsel çalışma gerçektende çok güzel olmuş.çalışman için sonsuz teşekkürler.en kısa zamanda bunun videosunuda hazırlamaya çalışıcam.bundan daha güzel bir çalışma bizim sitemizden başka hiçbiryerde bulunamaz.emeğin için sonsuz teşekkürler...

 

değerli zamanınızdan ayırıp destek cevapları yazdığınız için teşekkür ederim.

 

Merhaba.Sn. Kıvanç kardeşim acizane 40 yıllık makinacı olarak, kusursuz ve çok faydalı, ciddi emek sarfederek yapılan çalışmayı takdirle karşılıyorum.Eline sağlık ve çok teşekkürler.Selamlar.

 

masallah makinada makina yani cok güzel anlatım tsk ederiz

 

Harika bir paylaşım olmuş emeğinize sağlık