Olta Balıkçılığı Kültürümüzde; Zoka ve Zokacılık

Sitemizin değerli Üstad' larından sevgili Nasuhi ALBULAK ın kendi döktüğü zokaları ve yemin bağlanma şekillerini gösteren görselleri üstadın affına sığınarak paylaşıyorum ve bir çok dostumuzun faydalanacağını ümid ediyorum. Üstadımızın emeğine sağlık.

​

 

Cevap: Olta Balıkçılığı Kültürümüzde; Zoka ve Zokacılık

Son zamanlarda ne kamış ne makine ne de ip misina bakmaz oldum. Tekne avları için varsa yoksa zoka kullanan bir ustadan aldığım bilgiler kasnak, misina ve zoka üçlemesine beni döndürdü. Dibe ulaşmak uzun sürsede orta suyu tarayarak indirilen zokanın daha avcı olduğunu dinledim. İlk tekne avımda kesinlikle kullanacağım. Lakin Manisa da av marketlerinde zoka çeşitleri bulunmuyor. Özellikle uzun pala iğneli zokalardan son İzmir gezimde 10 tane kadar aldım. Her hobide olduğu gibi küresel şirketlerin esiri oluyoruz. Tüketim çılgınlığı ülkemizin en büyük hastalığı. Malzemeye dünyanın parasını harcıyoruz. Ustalardan zoka kullanımı ile ilgili yorumlar, tavsiyeler bekliyoruz. Teşekkürler.

 

Cevap: Olta Balıkçılığı Kültürümüzde; Zoka ve Zokacılık

Zoka, balık şekli verilmiş olan ve ucunda bir veya bir kaç iğne bulunan kurşun parçalarına denir. Profesyoneller zokalarını kendileri yaparlar sevgili Nasuhi ALBULAK üstadımız gibi, amatörler için bu olanaksızdır, aynen senin gibi hazır zoka almak zorundadır.

Zokalar iki türdür.

a-) Yemli Zokalar : Yemli zokaların ucundaki iğnelere filato halinde yada balık bütün olarak takılır. Nasuhi ALBULAK üstadım resmetmiştir olayı, zokaların civalı olması nedeniyle meydana gelen parlaklık ve ucundaki yem, dip balıklarının dikkatini çeker ve zokaya atlamalara neden olur. Hemen hemen her türlü balığın avlanmasında yemli zokalar kullanılabilir. Örnek verecek olursam, mercan, çinekop, lüfer, lipsoz, kırlangıç, sinarit, orfoz torik zoka ile avlanılabilir.

b-) Yemsiz zokalar : Seğirtme ve yünlü olmak üzere ikiye ayrılırlar:

1- Seğirtme Zokalar : Bunlar da, zoka, kolyoz, uskumru, zargana, çinekop gibi balıkların şeklinde ve parlaktır. Bu zokalar, bu tür küçük balıkları yien balıkların ( Lüfer, kofana, palamut, torik gibi büyük boy balıkların ) avlanılmasında kullanılırlar.

2- Yünlü Zokalar : Küçük balıkların ( hamsi, istavrit, kraça ) şekli verilmiş, ucunda bir adet iğnesi ve üstünde de bir deliği olan zokalardır. Üstteki deliğe daha çok kırmızı renkli horoz kuyruğundan üç tüy takılır ve bir kibrit çöpü ile sıkıştırılır. Çöp suda şişince tüyleri sıkıştrır, bu tüyler yüzen bir balığın yüzgeçlerini andırdığından avlanacak balık zokanın parlaklığına kanarak oltaya atlar.

Zokalı Olta Takımlarının Hazırlanması

Avlanacak balığın iriliğine göre değişen kalınlıkta ( 0.30-0.50 ) 50 kulaç olta gene avlanacak balığın iriliğine göre değişen kalınlıkta ( 0.25-0.50 ) beden alınır. Olta mantara sarıldıktan sonra ucuna 10-15 cm. boyunda kasa yapılır. Kasanın düğümünün üzerine ise yaprak halinde küçük bir kurşun kıstırılır. Kasaya, yine balığın büyüklüğüne göre değişecek 1.5-2.5 cm boyda bir fırdöndü bağlanır. Fırdöndünün diğer ucuna ise 1 metre kadar oltayla aynı kalınlıkta beden takılır. Bu bedenin ucuna takılan ikinci fırdöndünün diğer halkasına yine olta ile aynı kalınlıkta 3-4 metre an beden bağlanır. Bu bedenin ucuna da zoka bağlanarak zokalı olta takmı hazırlanmış olur. Bu takımla lüfer, sinarit gibi yırtıcı balıklar avlanacağından bir hırsız ilavesi gerekir. Hırsız, çift kat 40 numara misinanın zokanın ucundaki iğnenin dip tarafına bağlanarak ucuna 2-3 numara iğne takılması ile oluşan takımdır. Böylece yırtıcı balıklar zokaya yakalandığınd, kurtulmak için çırpındığnda hırsıza da yakalanır ve artık kurtulamazlar.

Benim anlatacaklarım bu kadar, aklına takılan yer olursa yardımcı olabilirim.

 

Cevap: Olta Balıkçılığı Kültürümüzde; Zoka ve Zokacılık

Çok faydalı bir paylaşım olmuş.

 

Cevap: Olta Balıkçılığı Kültürümüzde; Zoka ve Zokacılık

Helal olsun...Fevkalade bir döküm yapmış...tebrikler..