Su ürünleri yetiştiriciliğinde doğru yer seçimi

Su ürünleri yetişticiliği, gerek denizde gerekse karada olsun; çeşitli faktörlerin etkisinde sürdürülebilecek ve sürekli kontrol atında tutularak devam ettirilen bir süreçtir. Yetiştiriciliğin birinci basamağı olan doğru yer seçimi, hangi aşamada olursa olsun, üretimin sağlıklı ve devamlı olmasnı sağlayan en önemli kriterdir.

Herşeyden önce, su ürünleri üretim tesisini yetiştirmek istediğiniz türe uygun olarak konumlandırmak zorundasınız. Çok genel olarak, örneğin çipura yada levrek yetiştirmek istiyorsanız tutup da yüksek Karadeniz dağlarının tepesindeki bir havuzu tercih edemezsiniz. Yada alabalık yetiştirmek için güney doğu Akdeniz’deki kafesleri tercih etmezsiniz…

Yetiştiriciliğini yapmak istediğiniz türe uygun bir yeri seçmek için, balığın yada diğer sucul canlının fizyolojisini en iyi seviyede bilmeli, yaşam gereksinimleri konusunda bilgili olmalı ve yaşamını sürdürebilmesi için ne gibi çevresel etmenlere ihtiyaç duyduğunu kolaylıkla ayırt edebilmelisiniz. Üretimin hangi safhasında olursa olsun; ister kuluçkahane, ister yavru büyütme, ister porsiyonluk isterse anaç; kültüre alacağınız canlının fizyolojisine uygun koşulları sağlamazsanız üretim periyodunuz sekteye uğrayacak ve daha sonra, belki de tüm sermayeniz olan canlıları kaybeceksiniz.

Örneğin, bir alabalık yetiştirme çiftliği kurma hedefi ile işe başlayalım.

Alabalık, hayatının büyük bölümünü tatlı sularda ve göllerde geçiren, beyaz etli ve ağırlıklı olarak etçil olarak beslenen bir canlıdır. Dünyanın farklı bölgelerinde ve özellikle daha soğukça olan sularda rahatlıkla yaşar, çevresel koşullara olan toleransı yüksektir.

Yukarıda, fizyolojisi ve yaşamsal hikayesinden bir kesit sunulan balık için genel olarak yüksek hava sıcaklık farklı pek fazla olmayan dağlarda, sabit ve düşük sıcaklıktaki karbonat miktarı az, pH değeri sabit ve dengede olan sular iyi bir seçenek olarak görülebilir. Fakat aynı balık için güney doğu Akdeniz’de deniz seviyesindeki bir kafes tesisi uygun bir seçenek değildir.

Yetiştiriciliği yapılacak olan canlılar için en uygun yer, aynı zamanda her zaman en ekonomik yer olmayabilir. Özellikle çevresel koşullar değerlendirildinde, doğru yer seçiminin önünde bazı engeller görülebilir. Bunların başında arazi yapısındaki işleme zorlukları, bölgedesi suyun türün gereksinim duyduğu kalitede olmayışı, ulaşım ve iletişim şartları, suyun tesise gelişi ve tesisten ayrılışı olarak sıralanabilir. Tesis planlama aşamasında göz önüne alınacak en önemli kriterer arasında gösterilebilecek olan bu ve buna benzer şartlar, tesisin istemeden de olsa bazı feragatlar verilerek çok da doğru sayılmayacak bir yere konumlanmasına neden olabilir. Bu aşamada, tesis finansörünün ekonomik gücü eğer tesisi herşeye rağmen doğru yerde konumlandırıp uzun süreler boyunca finans sağlayabilecek güçteyse sorun çıkmayabilir fakat ekonomik bir limit dahilinde tesis kuruluyorsa, çevresel sınırlayıcı faktörlerin uzun vadedeki engelleyicilikleri ve tesisin işleyişinde meydana getirebilecekleri aksilikler göz önüne mutlaka alınmalıdır.

Elbette ki su ürünleri yetiştiricilik tesislerini yalnızca kendi çıkarlarımız ve kârımız çerçevesinde değerlendirmememiz gerekiyor. Detaylı çevre analizleri, tesisin kurulacağı yer ile olan fiziki etkileşimleri, atık arıtım metodları ve tesis ile entegre edilebilecek atık yönetimi, lokasyondaki insanların tesise olan bakış açıları da detaylı ve önem verilerek göz önünde bulundurulmalıdır.

 

Cevap: Su ürünleri yetiştiriciliğinde doğru yer seçimi

her şeyde geçerli olan uygunluk mesele kalmaz.