Her Telden Akvaryum sözlüğü

A Aerobik Bakteriler: Akvaryumdaki oksijen alabilen alanlarda bulunan (canlı kayaların, biyolojik malzemelerin üzeri, vb.) bakterilerdir. Bu bakteriler sayesinde amonyak nitrite, nitrit de nitrata dönüştürülür.

Aiptasia: Bir anemon türüdür. Çok çabuk yayılır ve diğer mercanlara zarar verir bu nedenle akvaryumda istenmez.

Akrilik: Akvaryum yapımında cam yerine kullanılabilir. Kolay şekil verilen ve çizilen bir maddedir.

Aktif Karbon: Bir tane aktif karbonun üzerinde çok fazla gözenek bulunur. Aktif karbon tanecikleri küçük partikülleri üzerine çekerek (yüze çekilme) bu gözeneklere doldurur ve fiziksel filtrasyon yapar. Bunun dışında bir sünger gibi fosfat, organik asitler, proteinler, bakır gibi metalleri ve bazı maddeleri emerek (emilme) kimyasal filtrasyon gerçekleştirir.

Aktinik: Aktinik ampuller genelde 420 nanometredir. Aktinik lambalar hem mercanların fotosentez yapmasında yardımcı olur hem de akvaryumdaki bazı renklerin daha çok öne çıkmasını sağlayıp daha güzel bir görüntü sergiler.

Alg: Yosun.

Alkalinite: Mercan gelişimi için kalsiyum dışında karbonat ve bikarbonat da gerekmektedir. Toplam karbonat ve bikarbonat konsantrasyonuna alkalinite veya karbonat sertliği denir. Alkalinite pH ve kalsiyumla bağlantılıdır bu nedenle bu değerlerden sadece birini yükseltemezsiniz, hepsini test edip birlikte yükseltmeniz gerekir.

Amonyak: Balık artıkları, çürüyen yemler ve diğer organik atıklar amonyak oluşumuna neden olur. Bir akvaryuma canlı eklemeden önce amonyağın akvaryum testleriyle ölçülemeyecek kadar az olması gerekir. Amonyak deniz canlıları için çok zehirlidir.

Anaerobik Bakteriler: Akvaryumda oksijensiz alanlarda bulunan (canlı kayaların üzerindeki çatlakların dipleri, kum yataklarının derin kısımları, vb) bakterilerdir. Bu bakteriler sayesinde nitrat nitrojen gazına dönüştürülüp akvaryumdan uzaklaştırılır.

Aragonit: Bir tür kumdur. Yapısı kalsiyum karbonattır bu nedenle hem pH’ı dengeleme hem de suya kalsiyum salınımı yapma özelliği vardır.

B

Beyaz Benek: Latince adı Cryptocaryon irritans olan bir parazit yüzünden oluşan hastalıktır. Genelde balıkların solungaçlarında bulunurlar ve balık zayıf düştüğünde ortaya çıkarlar. Eğer aldığınız balığı 4 hafta kadar karantinaya alırsanız ve burada besleyip, stresini atmasını sağlayıp ana tanka koyarsanız ana tanka hastalık sokma ihtimaliniz yok denecek kadar azalır.

Biyolojik Filtrasyon: Akvaryumda bakteriler tarafından yapılan filtrasyondur. Ör: Aerobik bakterilerin amonyağı nitrite dönüştürmesi.

C

Canlı Kaya: Bakterilerin yerleşmesi için içerisinde bol gözenek olan ve içerisindeki bu gözenekler yüzünden boyutuna göre hafif olan kayalar.

Canlı Kum: İçerisinde bakterilerin, mikro ve makro kum canlılarının yaşadığı kumdur.

Cyanobacteria: Bir tür algdir. Kırmızı, kahverengi yada yeşil renkte olabilse de en çok kırmızı olanı görülür. Koralin algden farkı, koralin alg sert kalkerli bir yapıdadır, cyano ise yumuşak, pamuk gibidir ve genelde üzerinde hava baloncukları oluşur. Yüksek nitrat, fosfat ve silikat seviyeleri, eskimiş yada düşük Kelvinli ampuller ve az akıntı cyanonun gelişmesine yardımcı olur.

D

Denitrifikasyon: Nitratın anaerobik bakteriler sayesinde nitrojen gazına dönüştürülmesidir.

Diatom: Bir tür algdir. Genelde su şartları kötü olduğunda görülürler ve kahverengi yada yeşil olabilirler.

DKY: Derin Kum Yatağının kısaltılmış adıdır. Derin Kum Yatağı bir tür filtrasyon tekniğidir. Derin bir kum katmanı yaratıp anaerobik bakterilerin yerleşmesi amaçlanır.

Döngü: Akvaryum ilk kurulduğunda aerobik bakterilerin yeterince nitrifikasyon yapacak kadar çoğalmasıyla geçen süredir. Ortalama 3-4 hafta sürer ve bu süre zarfında akvaryuma hiçbir canlının eklenmemesi gerekir.

E

Eser Elementler: Deniz suyunda bulunan 70 elementin genel adıdır.

F

Fosfat: Deniz suyundaki eser elementlerden biridir. Aslında deniz akvaryumları için gereklidir fakat aynı zamanda birçok alg türünün de ana besinidir. Bu nedenle fazla miktarda olması alg patlamalarına neden olabilir. Fosfat akvaryuma genelde çeşme suyuyla ve yenmeyen yemlerle gelir.

Fotosentetik: Fotosentez yapabilen canlılara fotosentetik canlılar denir.

H

Harem Balığı: Bir dominant balık ve birden fazla karşı cinsten oluşan sürülerde yaşayan balıklardır. Palyaço balıkları, şahin balıkları, lapinler, cüce melek balıkları bu şekilde yaşayan balıklara bir örnektir.

İ

İyot: Denizde bulunan 70 elementten biridir.

K

Kalkwasser: Kalsiyum hidroksitin piyasadaki ismidir. Genelde buharlaşan suyun yerine eklenen su ile akvaryuma eklenir çünkü akvaryuma yavaş eklenmesi gerekmektedir, yoksa zararlı olabilir. Akvaryumda kalsiyum ve alkaliniteyi yükseltip pH’ı dengeler.

Kalsiyum: Denizdeki 70 elementten biridir.

Kalsiyum Reaktörü: Özellikle büyük ve içerisinde bol mercan bulunan, kalsiyum seviyesi kolay kolay doğru seviyede tutulamayan akvaryumlarda kullanılan, kalsiyumu doğru seviyede tutmaya yarayan reaktör.

Karantina Akvaryumu: Yeni aldığınız balıkları bir süre karantinada tutarak akvaryuma hastalık sokmayacağınızdan emin olmanıza yarar. Ayrıca hastalanan yada zayıf düşen balıkları burada tedavi edebilirsiniz.

Karbonat Sertliği: Mercan gelişimi için kalsiyum dışında karbonat ve bikarbonat da gerekmektedir. Toplam karbonat ve bikarbonat konsantrasyonuna alkalinite veya karbonat sertliği denir. Karbonat sertliği pH ve kalsiyumla bağlantılıdır bu nedenle bu değerlerden sadece birini yükseltemezsiniz, hepsini test edip birlikte yükseltmeniz gerekir.

Kelvin: Ampulün renk ısısına Kelvin denir. Doğada su yüzeyi ortalama 6500K civarındadır. Derine indikçe Kelvin değeri düşer. Düşük Kelvin değeri yosun oluşumuna neden olabilir.

Kimyasal Filtrasyon: Kimyasal yollardan yapılan filtrasyondur. Örneğin aktif karbonun emilme yapması bir kimyasal filtrasyondur.

Koralin alg: Genelde canlı kayaların üzerinde bulunan ve birçok farklı renkte görülebilen (en çok görülen rengi pembedir) sert, kalkerli alg. Gelişmesi için bol akıntıya, az ışığa ve doğru kalsiyum ve magnezyum seviyesine ihtiyaç duyar.

Kps: Kısa Polipli Sert mercanların kısaltılmış ismi. Ör: Acropora sp, Montipora sp.

M

Magnezyum: Denizdeki 70 elementten biridir.

Mekanik (Fiziksel) Filtrasyon: Sudaki organik atıkları çürümeden sudan çıkarmak için kullanılan filtrasyondur. Protein toplayıcı, elyaf bunlardan birkaçıdır.

Mercan Kırığı: Mercan iskeletlerinden oluşan çeşitli boyutlarda küçük parçacıklardır.

Metal Halide: Bir tür spot aydınlatmadır.

mV Kompüter: Suyun redox değerini ölçmeye yarayan alettir.

N

Nano Resif: Küçük resif akvaryumları

Nanometre: Elektromanyetik ısınımın dalga uzunluğunun uluslar arası ölçü birimidir.

Nitrat: Organik artıkların nitrifikasyon sonucu nitritten sonra geldiği son durumdur.

Nitrifikasyon: Akvaryumdaki amonyağın aerobik bakteriler tarafından önce nitrite sonra da nitrata dönüştürülmesi.

Nitrit: Organik artıkların nitrifikasyon sonucu amonyaktan sonra geldiği durumdur.

O

Ozon Reaktörü: Bu reaktörün her ne kadar olumlu özellikleri olsa da hem fiyatından hem de yan etkilerinden dolayı hiçbir zaman bir protein toplayıcı kadar meşhur olamamıştır. Ozon reaktörünün faydaları; suyu berraklaştırır, ışığın daha güçlü ulaşmasını sağlar, protein toplayıcısının daha güçlü toplamasına yardım eder, vs. Zararları ise; doğru kullanılmazsa tüm canlıları öldürebilir, mercanların beyazlaşmasına veya balıkların kanser olmasına neden olabilir, vs.

P

pH: Bir sıvının asitlik ölçüsüne pH denir.

Plankton: Suda yüzer halde bulunan mikroskobik bitki ve hayvanlardır.

Protein Toplayıcı: Mekanik filtrasyon yapan bir alettir. Organik artıkları parçalanmadan akvaryumdan uzaklaştırır.

Pod: Bir tür eklembacaklıdır. Akvaryuma canlı kayalarla gelirler. Balıklar için çok besleyicilerdir. Gece fenerle akvaryuma bakarsanız daha rahat görülebilirler.

R

Redox Değeri: Sudaki oksijenin artma ve azalma olasılığıdır. Mv kompüter ile ölçülür. 380-450 mV arasında olması idealdir.

Refugium: Genelde akvaryuma bağlı bir tanktır ve içinde makro algler bulunur. Makro alglerin fosfatı ve nitratı besin olarak kullanma özelliği kullanılarak bu elementlerden kurtulunur.

S

Silika: Silika akvaryumda en başta camda kullanılır, akvaryum camları silikadır. Bunun dışında silika kumlar vardır örneğin kuvars. Bazı kaynaklarda silika kum kullanılmaması önerilir fakat bu pek doğru değildir, akvaryumda kullanılabilir. Silika kum kullanılmamasının önerilmesinin nedeni suya silikat salmasıdır. Fakat cam da silikadır ve suya silikat salar. Önemli olan silika olan cam ya da kumun ne kadar salınım yaptığıdır. Eğer az salınım yapan bir kumsa o zaman kullanılabilir. Tek dezavantajı mercan kırığı yada aragonit gibi pH’ı dengelemeyecektir ve kalsiyum salınımı yapmayacaktır.

Silikat: Deniz akvaryumlarında silikat yosuna neden olur. Silikat genelde ya yüksek salınım yapan kumlarla yada çeşme suyuyla akvaryuma girer.

Sump: Genelde ana tanka bağlı bir tanktır ve içinde PT, elyaf, karbon gibi filtrasyon malzemeleri bulunur.

U

UV filtresi: Ultra Viole ışınlarının yakıcı etkisi kullanılarak sudak yüzen organizmaları öldüren filtredir.

T

T5: Boy olarak normal çıkışlı florasanlardan (T8) daha kısa ve ince olan fakat aynı watt’taki bir florasana göre yaklaşık iki kat daha güçlü ışık veren florasanlardır.

Temizlik Ekibi: Akvaryumdaki yosunları ve artıkları yemesi için eklenen salyangoz, karides gibi canlılardır. Bu canlıların döngü bittikten hemen sonra eklenmesi iyi olur.

Ters Ozmoz: Çeşme suyunu akvaryumda kullanılabilen hale getiren alettir.

Tuzluluk: Sudaki tuz oranıdır. Okyanuslar ortalama %3,5 tuz oranına sahiptir.

Y

Yoğunluk: Suyun özgül ağırlığıdır. Yoğunluk en doğru şekilde reflaktometreyle ölçülür. Piyasada satılan yüzen ya da kaba su konularak ölçülen hidrometreler genelde doğru sonucu vermezler. Eğer reflaktometre alamıyorsanız bile aldığınız hidrometreyi kesinlikle bir reflaktometreyle farklı yoğunluktaki sularda deneyip karşılaştırın.

Hazırlayan: Selim Özadar

 

Paylaşım için teşekkürler Ali, emeğine sağlık.

 

Ali kardeşim emegine saglık yine döktürdun bakıyomda

 

yok be abicim geziyordum baktım güzel bir konu baktım bizim ansiklopedide yok yerleştireyim dedim emeği geçen yazıyı yazan ve bizlere bilgi için sunan arkadaşımız kendisine teşekkürler

 

Ali abi emeğine sağlık...teşekkürler

 

Ali, benim oğlanlar buna kesin çok sevinecek.Akvaryum delisi oldular..Emeğine sağlık..

 

ali kardeşim emeğine sağlık​

 

emeğine sağlık abi.paylaşım için teşekkürler...

 

Paylaşım için teşekkürler ali bey